DOKKUM – Veel is hij vergeten. De harde wind en het zwarte ijs. Dat weet hij nog. Maar vraag Henk Angenent niet om details. De Elfstedentocht van precies 25 jaar geleden voltrok zich in het hoofd van de laatste winnaar van de Tocht der Tochten als in een roes. Sindsdien is bij Angenent sprake van een leven voor en een leven na de Elfstedentocht.

Lees verder onder de foto.

We treffen hem in het stadhuis van Dokkum. Het is vijf uur ’s middags en de bekendste afstammeling van het Zuid-Hollandse Woubrugge bereidt zich voor op de televisieuitzending van de NOS. Hij ziet er afgetraind uit. Geen grammetje vet. Samen met Klasina Seinstra – de winnares bij de vrouwen – is Angenent de hoofdgast van het programma dat een tochtloze periode van een kwarteeuw afbakent. Henk Kroes en Wiebe Wieling verschijnen ook aan de desk die op De Zijl bij het keerpunt van de tocht staat geposteerd. Op de achtergrond wiekt molen De

Zeldenrust in een vrolijk maar rustiger tempo dan in 1997. En natuurlijk is Erben Wennemars van de partij. Onvermijdelijk. Als het E-woord valt, is Wennemars niet ver weg. De Dalfsenaar zou nog een been afstaan als hij er een kruisje voor terug zou krijgen. Wennemars vertelt op televisie hoe zijn trainer hem destijds als zeventienjarig talent verbood om in Fryslân mee te rijden. In plaats daarvan verblijft hij in Galgary voor sprintwedstrijden om de wereldbeker. Kansloos laatste in de B-groep, verklapt hij met een zuur gezicht aan Dione de Graaff.

Van de een op andere dag een Bekende Nederlander. Niet publiekslieveling Erik Hulzebosch maar Henk Angenent passeerde na bijna zeven uur schaatsen de gele finishlijn op de Bonkevaart: een boer uit Alphen uit de Rijn die tot dat moment in volstrekte rust met veeteelt en akkerbouw in de weer was. Omdat het bedrijf ook spruiten teelde, werd hij in de media al snel tot spruitjeskweker op schaatsen bestempeld. Hulzebosch en Angenent waren vooraf en nadien elkaars grootste rivalen: op én naast het ijs klikte het nooit.

Laatste elfstedenwinnaar Henk angenent zette op tijd de knop om

Met zijn echtgenote Sannah – met wie Henk Angenent twee zoons en een dochter heeft – bestiert Angenent sinds jaar en dag en met succes een paardenfokkerij. Toch is er bij Angenent sprake van een leven voor en een leven na de Elfstedentocht. Precies 25 jaar na de laatste Tocht der Tochten geeft de regerend Elfstedenkampioen een exclusief interview, speciaal voor De Westereender.

Is het leuk, al die aandacht na 25 jaar?
,,Natuurlijk. Dat een wedstrijd die een kwarteeuw geleden voor het laatst werd verreden nog zoveel losmaakt, is hartstikke bijzonder.”

Heb je de tocht al eens helemaal teruggekeken?

,,Daar ben ik ooit aan begonnen en heb zo’n vier uur gekeken. Hij staat wel op video, maar ik heb geen speler meer. Morgen (de NOS zond de tocht op 4 januari online integraal uit, red.) gaan we wel kijken.”

Samen met je vrouw en drie kinderen?
,,Ja, maar we kijken heus niet alles. Ik heb ook weer afspraken met kranten, radio en televisie en zo. En ’s middags wil ik fietsen. Dat doe ik elke dag. Maar de eerste uurtjes kijken we sowieso.”

Kennen jouw kinderen werkelijk de betekenis van de tocht?
,,Ze weten maar een fractie. Mijn dochter ging vorig jaar mee naar Fryslân toen ik de tocht met wat vrienden schaatste en toen keek ze al op van alle aandacht. Oké, zei ze,de tocht is toch wel heel erg groot!”

Vorig jaar reed je een groot deel van het traject met vrienden, onder wie de broers Syb en Jacob van der Ploeg.
,,Maar de échte dag is niet te beschrijven. Je kan nog zoveel vertellen, dit moet je voelen en meemaken. Want als-ie komt, is heel Nederland in de ban van de Elfstedentocht. Waar je dan ook komt, gaat het maar over een ding. Dat is magisch.”

Je had vandaag eigenlijk een groot feest willen geven. Maar corona gooit roet in het eten.
,,Dat klopt. En we zouden in het theater staan. Maar alles schuift op.” Klasina Seinstra, Piet Paulusma, Evert ten Napel en Wiebe Wieling doen allemaal mee aan de voorstelling.

De Laatste Tocht Een mooie cast, maar ik mis je vriend Syb.
,,Syb treedt zelf ook met een band op.

We hebben onze agenda’s naast elkaar gelegd, maar het is niet gelukt.” ‘Voor Bartlemhiem heb ik serieus overwogen om expres niet te winnen. Ik wist dat winst mijn leven volledig op de kop zette.’

Hoe is de vriendschap met Syb ontstaan?
,,We kwamen elkaar zo’n vijftien jaar geleden tegen. Er was meteen een klik. We zijn allebei gek op muziek en sport. Twee gedeelde passies. Via Syb leerde ik zijn broer Jacob kennen. En daarna werd de vriendengroep uitgebreid met de horecamannen Thom van der Heide (oa Tjaarda Oranjewoud) en Martin Matser (eigenaar Van der Valk Leeuwarden) en Joop Atsma en mijn schaatsvriend Jan-Dirk Corts.”

Je hebt een klik met Friezen, want voetbaltrainer Henk de Jong is ook een vriend.
,,Ik ben vanmiddag bij hem op bezoek geweest. Gelukkig gaat het de goede kant met hem op.”

Je hebt zelf ook wat meegemaakt.
,,Vorig jaar, met mijn hart. Ik werd geopereerd aan een liesbreuk.Toen ik wakker werd, stond er een cardioloog aan mijn bed. Bleek ik hartritmestoornissen te hebben, als gevolg van te hoge bloeddruk. Na een ingreep is alles weer in orde. Ik ben anders gaan eten en leef hartstikke gezond.”

Wat is anders eten in jouw geval?

,,Geen koolhydraten meer. Brood, pasta’s en aardappel. Allemaal shitzooi, waar je wat mij betreft van af moet blijven.”

Vlees?
,,Ik eet heel veel groente, fruit en vlees. Bij voorkeur wild. Alles wat vliegt, rent en zwemt. En ik ontbijt niet meer. ’s Middags fiets ik van half één tot ongeveer half vier. Zonder wat te eten. ’s Ochtends een espressootje en een glas water.

That’s all. Mijn vochthuishouding is ook veel beter geworden.”

Terwijl ik toch ook vaak lees dat ontbijten juist heel belangrijk is.
,,Ons lichaam is er helemaal niet op ingericht om vroeg te eten. Ik voel me er erg goed bij.”

Wat herinner jij je nog van de wedstrijd in 1997?
,,Niet veel. Ik weet nog wel dat ik bij aankomst in Dokkum een pirouette maakte. Mijn schaatsen waren enorm bot geworden. Ik probeerde zo toch nog extra af te zetten en weg te rijden, maar dat ging niet.”

In het laatste stuk, van Dokkum naar Leeuwarden, werden alle aanvalspogingen door jou tenietgedaan. Sportieve zelfmoord, zeiden de kenners.
,,Maar ik was in vorm en we hadden voor de wind. En ik voelde me erg goed hè.”

Hoe merk je dat?
,,Dat voel je. We kenden elkaar door en door en reden wekelijks in dezelfde samenstelling. Dan herken je op een gegeven moment de zwakke en sterke plekken.”

Klopt het dat je serieus hebt overwogen om expres niet te winnen?
,,Dat klopt. Dat was voor Bartlehiem. Ik voelde dat ik de beste was. Maar ik twijfelde. Ik wist natuurlijk dat winst mijn leven volledig op de kop zette.
Wilde ik dat wel? Maar één ding wist ook. Ik wilde niet dat Hulzebosch, die ook in de kopgroep zat, zou winnen. Dat gaat zeker niet gebeuren, zei ik tegen mezelf, en toen heb ik de knop omgezet.”

Dus als Hulzebosch niet in de kopgroep had gezeten was jij niet de winnaar geworden?
,,Mmm… Dat is een lastige. Misschien had ik dan toch nog een paar keer goed nagedacht. Want je laat natuurlijk nooit zomaar een Elfstedentocht schieten.”