KOLLUMERZWAAG – Aan het eind van zijn zorgcarrière, net voordat hij met pensioen mocht, werd Machiel Talsma uit Stiens in 2020 gevraagd om de nieuwe organisatie van het Lichtpunt op te gaan zetten. Nu Machiel sinds 1 februari is gestopt als directeur is het een mooi moment om hierop terug te blikken. Machiel wordt opgevolgd door Henk Schoep.
De stichting heeft een flinke historie, maar in al die jaren ook heel veel kennis en kunde opgebouwd. “It Lichtpunt komt út 1978, dêr is yn al dy jierren in hiele protte enerzjy ynsetten. Dat mei net ferlern gean. It Lichtpunt mei alle kennis en ûnderfining kin in bydrage leverje oan de partisipaasjemaatskippij. It Lichtpunt, mar ek de loads en de oare stichtingen dy’t ûnder de nûmer Lichtpunt falle, ha goud yn hannen”, vertelt de 69-jarige.
Meer dan een loods alleen
Het initiatief van het Lichtpunt lag bij de familie Van der Zwaag als particulier initiatief vanuit het Pinksterfeest Veenklooster. Al gauw was er een hele groep die mee wilde werken aan de opvang voor mensen die tussen wal en schip vielen. Om dat te kunnen financieren werd de Lichtpuntloods opgestart. Daarnaast was er de Opvang, de Vrienden van het Lichtpunt en Lichtpunt (gebouwen).
Na een brand in 2017 werd besloten om de Stichting op te splitsen in vier Stichtingen; het werd in feite een familie van verschillende gezinnen. In 2020 veranderde de financiering van de zorg en moest er geprofessionaliseerd worden. Tot die tijd waren er in de organisatie alleen maar vrijwillige bestuursleden. Er moest veel veranderd worden met een crisis tot gevolg, een jaar voordat de nieuwbouw klaar zou zijn. “Ik hâld wol fan in útdaging.”
Voldoende ervaring
Machiel werd gevraagd om deze crisis te verhelpen en om tegelijkertijd de professionaliseringsslag te maken. Zijn achtergrond ligt in de zorg, zowel als manager, directeur maar eerder ook als verpleegkundige. In 2020 waren er 15 vrijwilligers en 4 medewerkers die bij de Opvang de zaak runden. Hij zorgde ervoor dat het aantal vaste medewerkers van 4 naar 16 ging en door de nieuwbouw kon de opvang uitgebreid worden. Sindsdien biedt de opvang van Lichtpunt plaats aan 34 in plaats van 16 mensen. “It is no omboud tot in eigentiidske maatskiplike opfangorganisaasje.”
De doelgroep van Lichtpunt heeft een flinke indruk op Machiel gemaakt. “Ik ha in flinke karriêre yn de soarch, mar dit wie wol in bysûndere ûnderfining.” Bij Lichtpunt hebben veel mensen verslavingsproblematiek. “Oan it ein fan ‘e karriêre is dit wol in hiele moaie ûnderfining west. Alle fasetten dy’t ik opdien ha yn de soarch kamen hjir by inoar. Ik kriich alles foar de kiezzen, mar do kinst it de doelgroep nea persoanlik oanrekkenje. Faak komt it foar út in ûngelokkige gearrin fan omstannichheden.”
Christelijke identiteit
Het Lichtpunt is niet een gewone zorginstelling, maar een instelling met een christelijke identiteit. “Us DNA is: iets foar minsken betsjutte dy’t tusken wâl en skip falle. Ea is it ek fundearre op geloof, hoop en leafde,
fanút de kristlike waarden.” De vraag was: hoe geef je dat in deze tijd handen en voeten? Na lang nadenken werd Stichting Lichtpunt Nij Begjin in april 2024 opgericht. Lichtpunt Nij Begjin werd opgericht omdat publiek en privaat geld niet gemengd mag worden in een organisatie.
Vanuit Lichtpunt Nij Begjin wordt bijvoorbeeld predikant Dieke de Vries (zie kader) betaald. “Wy wolle wol oars bliuwe as oaren, sa as it bieden fan de pastorale soarch, mar ek minsken opfange dy’t dêr eins gjin rjocht op ha. Derfoar krije wy gjin jild fan de oerheid, dat betelje wy út stichting Lichtpunt Nij Begjin.” Hij hoopt dat op termijn ook andere extra’s, zoals vakanties voor de bewoners van de opvang en een maatjes-project geregeld kunnen worden. Tijdens een verbouwing konden de bewoners even op vakantie. “Do witst net heal wat dat foar harren betsjut”, vertelt Machiel. “It binne dan kompleet oare minsken.”
De opvang zelf wordt vooral vanuit publiek geld bekostigd door een aantal gemeenten waaronder Noordoost-Friesland en Dantumadiel, vanuit WMO-gelden en door Sociaal Domein Fryslân en Wet Langdurige Zorg. Ook vanuit de Lichtpuntloods en vanuit diaconieën en particulieren komen giften en donaties.
Dieke werkt als geestelijk verzorger bij Lichtpunt
‘Dizze minsken hiene wy ek wêze kinnen’
Sinds december is Dieke de Vries uit Roden aangesteld als geestelijk verzorger bij het Lichtpunt. Ze heeft Theologie en Zorgethiek gestudeerd en werkt nu zelfstandig. De kleinschaligheid van Lichtpunt vindt ze heel fijn. “Ik fyn it moai om minsken better kenne te learen en langere relaasjes mei se op te bouwen.” Dat er vanuit de christelijke identiteit van Lichtpunt ruimte is bij Nij Begjin voor een gesprek over het geloof, waardeert ze. “Yn grutte organisaasjes besteedsje se der net safolle oandacht oan. Hjir hat it in plak.”
Ze bekijkt vooral, samen met bewoners, naar zingeving. “De begeleiders by Lichtpunt dogge dat op it alledaagse gebiet. Ik sjoch nei de eksistinsjele sinjouwing.” Vaak hebben bewoners een gebrek aan eigenwaarde. “Se rinne om mei de fraach: wat kin ik noch jaan oan oaren? It is foar eltsenien fan belang om fan betsjutting te wêzen foar in oar. Mar ik sjoch ek nei de etyk yn de soarch en nei de gearwurking mei tsjerken.”
Ze werkt graag met de doelgroep van Lichtpunt. “De minsken falle tusken wâl en skip en moatte harsels werom sjen te finen. Ik fyn it moai om te sjen nei minsken en wêr’t harren krêft sit. Dizze minsken hiene wy ek wêze kinnen. It is mar krekt welke kant je opskowe. Sommigen meitsje ûnhandige keuzes, mar ast sjochst nei it ferline binne se soms best logysk. Se wolle it ek goed dwaan. Dat rekket my.”
