De wereld dichterbij dan ooit in Dokkum

“Dizze regio fertsjinnet it”, zegt Anke. “Ast troch de regio of troch Dokkum rinst, falt it wol op hoe moai at it der hinne leit.” Ze is zich er vaak bewust van hoe bevoorrecht we zijn met deze plek. Maar: dat besef wordt nog scherper als je kijkt naar wat er wereldwijd speelt. “Wy ha ek hiel wat te bieden. Doe tocht ik: hoe moai soe it wêze at it wrâldtoaniel nei Dokkum komt?”

 

 

Om dat wereldtoneel naar het noorden te halen, stapte Anke met een flinke dosis lef het kantoor van World Press Photo in Amsterdam binnen. “Ik bin dêr hinne toage en ha sein: dit is wat wy te bieden ha, sa’n moai plak op dizze ierde.” Ze wilde de expositie het liefst direct na de première in de Nieuwe Kerk in Amsterdam naar Dokkum halen. De Nieuwe Kerk heeft al 70 jaar het alleenrecht voor de opening, en om daar dan direct op te volgen? “Ik hie as nijkommer wol wat in grutte mûle.” Er werd in eerste instantie wat gelachen, maar Anke liet zich niet uit het veld slaan.

 

Terug in Dokkum ging ze vol aan de bak. Ze sprak ondernemers aan en vormde in no-time een werkgroep. “Ik seach dêr echt wol in kâns yn, mar dan moasten wy it hielendal sels dwaan. Mei myn entûsjasme ha ik blykber in goeie snaar rekke.” Met hulp van de Versnellingsagenda en sponsoren overtuigden ze de organisatie: de World Press Photo Exhibition komt naar Dokkum. Van 8 tot 30 mei zijn de indrukwekkende persfoto’s op De Markt te zien.

 

“Een geweldige oerwinning”, zegt Anke. “En hiel moai dat wy sa ticht op de aktualiteit sitte.” De snelheid en daadkracht in de regio verrasten haar. “Dat hie ik net ferwachte, dat ûndernimmers it in goed idee fine en my freegje: wat hast fan my nedich?” Ze geniet van de betrokkenheid, ook 

van jonge mensen die meedenken over hoe de expositie eruit moet komen te zien zodat het aantrekkelijk wordt voor alle leeftijden. 

 

De foto’s die straks in Dokkum hangen, tonen de wereld zoals die is: rauw, pijnlijk, soms hoopvol. En dat komt binnen, weet Anke. “Ik fyn it hiel dreech om dan te stopjen. Ast witst dat it mei, komme der in hiele protte puzels dy’tst oplosse moatst.” Ze is non-stop aan het regelen, plannen en inspireren. Binnen de werkgroep ontstaat een soort vliegwiel. “Oare minsken geane ergens mei dwaande fanút harren fakgebiet. Der stiet in webside, der binne social media-kampanjes, je geane mei de sjoernalistyk yn petear.”

 

 

De reacties zijn nu al overweldigend. “Minsken sizze: dit is sa’n geweldich idee! Wat ik hiel leuk fyn: der wurde famyljereüny’s om hinne pland.” Ze had dat nooit zelf kunnen bedenken. Maar dát is precies wat ze hoopt: dat mensen via de expositie de wereld én Dokkum anders gaan zien. “Der is hjir in wrâld te ûntdekken, fia de persfotografy.”

 

Anke’s missie gaat verder dan een mooie expositie. Ze wil mensen aanzetten tot nadenken. “Wy libje op in geweldich stikje ierde. Mar troch wat der yn de wrâld spilet, realisearrest dy dat wy de koppen hjir net ynslaan moatte. Wy moatte in bytsje leaf foar elkoar wêze.” Klinkt dat zweverig? “Miskien. Mar it begjint by dyn eigen húshâlding, dyn tún, dyn buorlju, dyn doarp.” Want dáár heb je invloed. En dat maakt het verschil.

 

Volgens Anke nodigt World Press Photo uit tot zelfreflectie. “Wat freget dit fan my? Hoe gean ik om mei myn omjouwing, mei fersmoarging, mei de mede-minsk?” Het zijn vragen die raken aan waarden als vrijheid van meningsuiting en inclusie — waarden die Anke juist ook Fries vindt. “Fan oarsprong binne wy in mienskip dêr’t rangen en stannen minder telle. Wy sjogge mear nei hoe’t je it mei elkoar, foar elkoar krije.”

 

Ze heeft een broertje dood aan passiviteit. “It past net by de Friezen om te tinken: lit it mar lekker stil bliuwe, dan hâlde wy it goed. Sprek dy út. Wachtsje net ôf, mar doch it sels.” En laat dat nou precies zijn waar Friezen ook voor staan. Geen poeha, geen omhaal van woorden. Maar zeggen waar het op staat, elkaar helpen, nuchter blijven en de wereld niet de rug toekeren.

 

ek in ‘in memorial-hoek’, mei in oersjoch fan alle fotografen dy’t ûnder harren wurk stoarn binne.” Dat is belangrijk, juist nu. Ook thema’s als nepnieuws en de rol van de vrije pers krijgen aandacht.

 

De foto’s zijn straks te zien op grote panelen, tegenover hotel Abdij, waar men ook binnen kan lopen voor informatie. De begeleidende teksten zijn in het Nederlands, Engels, Duits en — voor het eerst — ook in het Fries. 

 

 

“Minsken kinne mei harren tillefoan in audiotoer belústerje, mei ynterviews mei fotografen.” En er is nog iets nieuws: een plek om een reactie achter te laten. “It is net niks wat’st sjochst. Minsken kinne dan harren hert luchtsje.” Dat gebeurt niet in een stoffig gastenboek, maar fysiek, op vier plekken in de expositie. “It wurdt hiel grut en ynteraktyf”, zegt ze veelbelovend.

 

Rondom de expositie komt een randprogramma, met o.a. een educatieproject. “Der komme ek fragen oer oare fototentoanstellingen. Dêr binne wy noch mei dwaande.” En op 8 mei? Dan is de opening met een grootse onthulling rond 17:30 uur. “Sa’n grutte tentoanstelling fan wrâldformaat wolst net iepenje mei it trochknippen fan in lintsje. We pakke it grut oan, wêrby’t ek it byld wer sintraal stean sil.”

 

Fotografie is cultuur, vindt Anke. “De taal dy’t je sprekke is kultuer. De gewoanten dy’t je ha, is kultuer. Doarpsfeesten mei fersierde weinen, is ek kultuer.” Ze heeft al een sneak preview gezien van de winnende foto’s. “It giet oer kultuer fan minsken, oer religy, oer wat ús tot minsk makket. Mar ek wat in oar tot minsk, folk of lân makket.” 

 

Het streven? De World Press Photo Exhibition drie jaar achter elkaar naar Dokkum halen. Als het aan Anke ligt, is dit pas het begin. De wereld is straks dichterbij dan je ooit zou kunnen denken, midden op de Markt in Dokkum. Je ontdekt meer op wppdokkum.nl.