Niet iedereen begrijpt de keuze van Johan Sipma (21) om de stekker uit zijn voetbalseizoen te trekken en zich te richten op het beginnende kaatsseizoen. Terwijl hij met Hendrik Kootstra en Gabe Jan van Popta mag dromen van PC-winst, moet vierdeklasser VV Anjum het in de laatste wedstrijden doen zonder de vaste rechtsback. “In voetbaltermen kaats ik op het niveau van Harkemase Boys. Dat is net even wat anders dan VV Anjum.”
Altijd spierpijn. De afgelopen jaren was Sipma in mei zowel op het kaats- als het voetbalveld te vinden. “Nu speel ik in een nieuw partuur (kaatsploeg van drie personen, red.) en wil ik niet meer dat ik op zondag kaats met de spierpijn van negentig minuten voetbal op zaterdag. Met nog vijf wedstrijden te gaan laat ik mijn voetbalteam min of meer in de steek.”
Er is begrip, maar ook onbegrip. “Mijn teamgenoten snappen mij wel, we hebben een complete vriendenploeg. De trainer had er wat meer moeite mee. Hij is niet zo bekend in de kaatswereld, dan is het lastig te begrijpen. Voetbal is leuk, maar ik kan mijzelf beter motiveren voor het kaatsen. Daar is voor mij meer te behalen”, zegt de 21-jarige opslager.
Stellerij: “De hele dag gekkigheid”
Waar VV Anjum bivakkeert in de middenmoot van de vierde klasse, maakt Sipma met Hendrik Kootstra en Gabe Jan van Popta kans op het winnen van de PC, de belangrijkste kaatswedstrijd en de oudste sportklassieker van Nederland. “In voetbaltermen kaats ik op het niveau van Harkemase Boys. Dat is net even wat anders dan VV Anjum.”
Sipma belandde na zo’n vijftien telefoongesprekken tijdens de laatste ‘stellerij’ in het partuur van Kootstra en Van Popta. Tijdens de stellerij kunnen kaatsers overstappen naar een ander partuur. “Het is meestal de vrijdag na de PC, dan is het de hele dag
gekkigheid. Van 7 uur ’s ochtends tot laat op de middag ben je aan het bellen. Het is een hele puzzel die gelegd wordt.”
“Het begint allemaal bij de topparturen. Als daar een ding verandert, schuift het door naar beneden. Soms is het een vies spelletje. Je wordt bedrogen waar je bij staat. Als iemand beter kan krijgen, kiest diegene altijd voor zichzelf.”
In tegenstelling tot het “vieze spelletje” van de stellerij, heeft de kaatswereld ook een vriendschappelijke kant. “Tijdens de wedstrijd gaat het hard tegen hard, maar daarna is het een hechte groep en drink je een biertje met elkaar. Ze noemen het ook wel ‘de kaatsfamilie’. Beregezellig.”
“De kroeg hoeft eigenlijk niet open omdat iedereen op het kaatsveld is”Net als iedereen uit Ljussens (ruim 300 inwoners) begon Sipma op jonge leeftijd. “Vanaf groep 3 mag je op kaatsen en gaat iedereen ook daadwerkelijk op kaatsen. Verder is er weinig in het dorp, dus het leeft enorm. Zomers staan de kaatsvelden elke week weer vol. De kroeg hoeft eigenlijk niet open omdat iedereen op het kaatsveld is.”
“Ze zeggen wel eens dat de Waadhoeke de echte kaatswereld is. Daar is het niveau inderdaad vaak iets hoger, maar hier in Noardeast Fryslân wordt op sommige plekken nog meer gekaatst en is het nog fanatieker op ledenniveau.”
Jaar op jaar werd Sipma beter. In 2022 won hij met het partuur uit Moarre-Ljussens de Freule, de belangrijkste kaatspartij voor jongeren. “Dat is mijn mooiste kaatsherinnering. Er zit zo’n charme om de Freule heen. Mijn maten (Folkert Jelmer Visser en Douwe Dijkstra, red.) en ik kaatsten ongelooflijk goed. En dan ben je opeens de beste. Groot feest en de kranten stonden vol. Later besef je pas hoe bijzonder het is, want op die dag zelf ben je volledig gefocust.”
Klavertje Vier
Met de Freulewinst is een kwart van het prestigieuze ‘Klavertje Vier’ binnen. Het lukte slechts dertien kaatsers om deze onderscheiding te verdienen door de vier belangrijkste wedstrijden allemaal te winnen. Sipma moet Jong Nederland, de Bondspartij en de PC nog aan zijn palmares toevoegen. “Dat is mijn doel, het lijkt mij mogelijk.”
Na het kaatsseizoen keert hij gewoon weer terug bij VV Anjum. “Ik vind voetballen ook mooi. De afwisseling tussen beide sporten is leuk. Bij het kaatsen kun je jezelf wat meer onderscheiden. Je team is een stuk kleiner en je hebt specifieke kwaliteiten nodig. Als opslager heb ik een heel andere opslag dan anderen. Het wordt interessant om te zien in hoeverre ik mij kan meten met de top in de hoofdklasse. We doen mee om de prijzen en het kan een heel leuk seizoen worden.”
